4 июл Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон дар ҷаласаи навбатии Шурои сарварони давлатҳои аъзои Созмони ҳамкории Шанхай, ки таҳти раёсати Ҷумҳурии Ҳиндустон дар шакли видеоконфронс баргузор шуд, иштирок намуданд.
Роҳбарони давлатҳои аъзои Созмони ҳамкории Шанхай масоили вобаста ба таҳкими минбаъдаи ҳамкории гуногунҷанбаи судмандро дар доираи Созмон баррасӣ карда, оид ба масъалаҳои муҳими минтақавӣ ва байналмилалӣ табодули афкор намуданд.
Зимни суханронӣ Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон, Пешвои миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон аҳамияти пешбурди минбаъдаи ҳамкориро дар чорчӯби Созмон бар асоси амалҳои ҳамоҳангшуда ва усулҳои эҳтироми ҳамдигарӣ ва манфиатҳои муштарак таъкид карданд. Президенти Тоҷикистон иброз доштанд, ки таваҷҷуҳи афзояндаи ҷомеаи ҷаҳонӣ ба Созмони ҳамкории Шанхай, ки ҳампайвандии беназири тамаддунҳо ва фарҳангҳоро таҷассум менамояд, далели ҷолибияти баланди он мебошад. Дар ин замина Пешвои миллат таҳияи консепсияи тавсеаи минбаъдаи Созмони ҳамкории Шанхайро барои давраи миёнамуҳлат пешниҳод карданд.
Сарвари давлати мо дар бахши амният аз таҳдидҳои афзояндаи терроризм, ифротгароӣ ва ҷудоихоҳӣ, инчунин, тамоюли афзоиши гардиши ғайриқонунии маводи мухаддир, ҷиноятҳои киберӣ ва ҷинояткории муташаккили фаромарзӣ дар қаламрави Созмони ҳамкории Шанхай ёдовар шуданд. Дар замина муҳимияти татбиқи босамари «Барномаи ҳамкорӣ дар самти мубориза бо терроризм, ҷудоихоҳӣ ва ифротгароӣ то соли 2024», ки соли 2021 дар шаҳри Душанбе қабул шуд, инчунин идомаи тадбирҳои маҷмуӣ оид ба такмили заминаи меъёрию ҳуқуқӣ, ки таъсиси сохтори алоҳидаи зиддимухаддиротии Созмонро дар пойтахти Тоҷикистон дар назар дорад, таъкид гардид.
Зимни рӯзномаи иқтисодӣ Пешвои миллат ба истифодаи пурраи имконоти мавҷуда ва бартариҳои рақобатӣ барои рушди давлатҳои Созмони ҳамкории Шанхай даъват ба амал оварданд. Таъкид гардид, ки ин вазифаҳо асоси Стратегияи рушди иқтисодии Созмони ҳамкории Шанхайро барои давраи то соли 2030, ки бо ибтикори Тоҷикистон пешбарӣ шуд, ташкил медиҳанд ва татбиқи он ба пешрафти стратегии Созмон бо таваҷҷуҳ ба рушди рӯзномаи «сабз» мусоидат хоҳад кард.
Дар мавриди ҳамкориҳои гуманитарӣ Президенти Тоҷикистон муҳимияти ҳифз ва густариши мероси ғании фарҳангии давлатҳои аъзои Созмони ҳамкории Шанхайро таъкид намуданд. Ба чорабиниҳое, ки аз ҷониби Ҳиндустон дар доираи лоиҳаи «Варанаси – пойтахти фарҳангии Созмони ҳамкории Шанхай» баргузор гаштанд, баҳои баланд дода, пешниҳоди эълон кардани шаҳри Алмаатои Ҷумҳурии Қазоқистон ҳамчун пойтахти сайёҳӣ ва фарҳангии Созмони ҳамкории Шанхай барои давраи оянда мавриди ҷонибдорӣ қарор гирифт.
Аз рӯи натиҷаҳои саммит сарварони давлатҳои аъзои Созмони ҳамкории Шанхай ташаббуси Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмонро ҷонибдорӣ намуда, бо қарори дахлдор Стратегияи рушди иқтисодии Созмони ҳамкории Шанхай барои давраи то соли 2030-ро тасдиқ карданд.
Дар чаҳорчӯби ҷаласаи Шурои сарварони давлатҳо ба таври умум 11 қарору санад қабул шуд, ки муҳимтарини онҳо Эъломияи Деҳлии Нав, инчунин, қарорҳо дар бораи додани мақоми давлати аъзои Созмони ҳамкории Шанхай ба Эрон ва имзои Ёддошти тафоҳум оид ба уҳдадориҳои Беларус дар мавриди гирифтани мақоми аъзои Созмони ҳамкории Шанхай мебошанд. Сарварони давлатҳо, ҳамчунин, ду изҳорот, аз ҷумла дар бораи мубориза бо зуҳуроти тундгароӣ, ки боиси терроризм, ҷудоихоҳӣ ва ифротгароӣ мегардад, инчунин, оид ба ҳамкорӣ дар соҳаи таҳаввулоти рақамиро қабул намуданд.
Дар саммит Сарвазири Ҳиндустон Нарендра Моди, Президенти Ҷумҳурии Қазоқистон Қосим-Жомарт Токаев, Президенти Ҷумҳурии Қирғизистон Садир Жапаров, Раиси Ҷумҳурии Мардумии Чин Си Ҷинпин, Сарвазири Покистон Шаҳбоз Шариф, Президенти Федератсияи Россия Владимир Путин ва Президенти Ҷумҳурии Ӯзбекистон Шавкат Мирзиёев, сарварони давлатҳои нозири Созмони ҳамкории Шанхай – Президенти Ҷумҳурии Беларус Александр Лукашенко, Президенти Ҷумҳурии Исломии Эрон Сайид Иброҳим Раисӣ ва Президенти Муғулистон Ухнаагийн Хурелсух, Президенти Туркманистон Сердар Бердимуҳамедов, ба ҳайси меҳмони мизбон Дабири кулли Созмони Милали Муттаҳид Антониу Гутерриш, Дабири кулли Созмони ҳамкории Шанхай Чжан Мин, директори Кумитаи иҷроияи Сохтори минтақавии зиддитеррористии Созмони ҳамкории Шанхай Руслан Мирзаев, инчунин, роҳбарони як қатор созмонҳои байналмилалӣ ва минтақавӣ, аз ҷумла АСЕАН, Иттиҳоди Давлатҳои Мустақил, Созмони Аҳдномаи амнияти дастаҷамъӣ, Машварати ҳамкорӣ ва тадбирҳои боварӣ дар Осиё ва Иттиҳоди иқтисодии Авруосиё, иштирок доштанд.
Мавриди зикр аст, ки раёсат дар Созмони ҳамкории Шанхай барои солҳои 2023 – 2024 ба Ҷумҳурии Қазоқистон мегузарад.